Radny Jarosław Rozmarynowski złożył skargę na uchwałę Rady Miejskiej w Wieluniu w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia jego mandatu. Stosowną uchwałę rada podjęła 9 czerwca.
Radny skorzystał z przysługującego mu prawa do złożenia skargi na uchwałę Rady Miejskiej o wygaszeniu mu mandatu. Skargę składa się za pośrednictwem organu, który uchwałę podjął. Organ przekazuje skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, wymagana jest uchwala Rady Miejskiej o przekazaniu skargi wraz ze stanowiskiem rady w tej sprawie. To jest wszystko w jednej uchwale – wyjaśnia Piotr Radowski, przewodniczący Rady Miejskiej.
W piątek o 8:00 rozpocznie się sesja Rady Miejskiej poświęcone tej sprawie.
W przygotowanym projekcie uchwały czytamy, że Rada Miejska podtrzymuje stanowisko o wygaszeniu mandatu radnego Rozmarynowskiego:
Rada Miejska w Wieluniu podtrzymuje w całości stanowisko zawarte w uchwale Rady Miejskiej w Wieluniu Nr LXVI/825/22 z dnia 9 czerwca 2022 r. w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego i postanawia o przekazaniu skargi radnego Jarosława Rozmarynowskiego wraz z odpowiedzią na skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi (…).
Zaskarżoną uchwałę w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego Jarosława Rozmarynowskiego Rada Miejska w Wieluniu, podjęła wobec stwierdzenia naruszenia art. 24 f ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Zaskarżając uchwałę – radny- skarżący, wskazał iż Rada Miejska naruszyła art. 24 f ust. 1 poprzez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie przyjmując, że radny naruszył wyżej wymieniony zakaz, dokonując transakcji sprzedaży książek na rzecz jednostek organizacyjnych Gminy Wieluń, jak też naruszenie art. 24f ust.1 w zw. z art. 43 ustawy o samorządzie gminnym wskazując, że radny dokonywał transakcji z wykorzystaniem mienia gminnych jednostek organizacyjnych, a nie samej Gminy. Skarga, zdaniem organu, nie zasługuje na uwzględnienie. Należy przy tym wskazać, iż sam skarżący nie kwestionuje faktu, iż w okresie pełnienia mandatu radnego Gminy Wieluń dokonywał w zakresie prowadzonej działalności transakcji z jednostkami organizacyjnymi Gminy. Radny Jarosław Rozmarynowski prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą ROZMARYNOWSKI JAROSŁAW KSIĘGARNIA „GLOBUS „, KSIĘGARNIA INTERNETOWA „BOOKNET” w Wieluniu. Bezspornym jest również fakt, że w okresie pełnienia mandatu radnego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dokonywał transakcji na rzecz jednostek organizacyjnych Gminy Wieluń, co potwierdzone zostało dokumentami złożonymi przez jednostki, czemu radny nie zaprzeczał. Z zestawień transakcji przekazanych przez jednostki Gminy Wieluń wynika, że w okresie od stycznia 2019 r. do marca 2022 r., w ramach prowadzonej przez radnego Jarosława Rozmarynowskiego działalności gospodarczej dokonano, ok. 200 transakcji z jednostkami organizacyjnymi Gminy Wieluń (głównie placówki oświatowe i Miejska i Gminna Biblioteka Publiczna w Wieluniu). Wartość transakcji przekroczyła 300.000 zł. Sam skarżący w skardze podaje, że dokonywał z jednostkami Gminy Wieluń, średnio 57 transakcji w ciągu roku. Mieniem gminy jest własność i inne prawa majątkowe należące do gminy oraz mienie innych gminnych osób prawnych. Gminnymi osobami prawnymi są, poza gminą, gminne jednostki organizacyjne, którym ustawy przyznają wprost taki status oraz inne osoby prawne, które mogą być tworzone przez gminę na podstawie ustaw. Zgodnie z ugruntowanym poglądem doktryny i judykatury obejmuje przypadki nie tylko bezpośredniego, ale i pośredniego wykorzystania mienia, bez względu na jego podstawę prawną. Bez znaczenia pozostaje, czy jest to wykorzystanie stałe, czy okresowe, bądź też incydentalne (jednorazowe), pod tytułem odpłatnym czy darmym, czy radny korzystający z mienia gminy osiąga z tego tytułu korzyści w postaci pożytków lub przychodów. Przesądzający jest bowiem sam fakt prowadzenia działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia gminy, bez oceny wpływu owego wykorzystania mienia gminy na tę działalność (wyrok WSA w Łodzi z dnia 23 czerwca 2020 r. III SA/Łd 401/20). W tym zakresie pojęcia wykorzystywania mienia gminy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, mieści się również odpłatne świadczenie usług przez przedsiębiorstwo radnego i sprzedaż towarów na rzecz Gminy i jej jednostek (por. m.in. wyroki NSA z 20 marca 2018 r., sygn. II OSK 425/18, z 10 kwietnia 2019 r., sygn. II OSK 90/19, z 30 stycznia 2020 r., sygn. II OSK 34/20). Jednocześnie przyjmując charakter formalny deliktu z art. 24f ustawy o samorządzie gminnym, zauważa się, że zakaz określony w komentowanym przepisie ma charakter bezwzględny i nie pozwala na miarkowanie jego intensywności, czy też zasadności do konkretnej sprawy. W judykaturze pojawia się również stanowisko bardziej liberalne, wskazujące, iż nie można przyjmować każdej aktywności gospodarczej z udziałem majątku gminnego, jako naruszenia art. 24 f ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, wskazując przy tym na przypadki, kiedy radny korzysta z mienia komunalnego jednorazowo, incydentalnie, w celu osiągnięcia zysku. (wyr. NSA z 27.6.2013 r., II OSK 1194/13; podobnie w wyr. NSA z 14.10.2014 r., II OSK 2369/14) W nurcie liberalnym wskazuje się, że nie można automatycznie przyjmować, że jakiekolwiek korzystanie przez radnego z mienia komunalnego powoduje wygaśnięcie mandatu – (wyrok WSA w Poznaniu sygn. IV SA/Po 711/17). Jednak przeważające jest stanowisko, że wypełnienie dyspozycji przepisu art. 24f ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, nie jest uzależnione od tego, czy z prowadzenia, zarządzania bądź bycia przedstawicielem lub pełnomocnikiem, w prowadzeniu działalności gospodarczej radny uzyskuje dochód, czy też inne osobiste korzyści. Dla interpretacji omawianego przepisu rozstrzygający jest sam fakt korzystania z mienia jednostki samorządowej, które to korzystanie pozostaje w związku funkcjonalnym z działalnością gospodarczą prowadzoną przez radnego. Należy też zwrócić uwagę, że Rada Miejska, podejmując zaskarżoną uchwałę, wzięła pod uwagę fakt dużej ilości dokonanych transakcji. Nie można przyjąć również, że transakcje z wykorzystaniem mienia miały charakter incydentalny, lub że konieczność takiej transakcji wynikała z wyjątkowych, nadzwyczajnych okoliczności (okoliczności kryzysowych, które np. ze względu na czas i ochronę mienia, zdrowia i życia wymagałyby zawarcia takiej transakcji). Wskazane w informacjach transakcje były dokonywane przez dłuższy okres czasu, i w zasadzie ta współpraca miała charakter ciągły, stały (w przypadku Biblioteki Miejskiej, transakcje były wykonywane w każdym miesiącu począwszy od 2019r.). Odnosząc się do drugiego zarzutu skargi podnieść należy, że zarówno związki gmin jak i gminne osoby prawne posiadają odrębną od gmin osobowość prawną, ale ich mienie (obejmujące nie tylko własność nieruchomości, ale także inne prawa majątkowe) ma status mienia komunalnego. Wskazać także należy, że art. 24f ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, zabraniając korzystania z mienia komunalnego przez radnego w prowadzonej przezeń działalności gospodarczej, w żaden sposób nie zawęża owego korzystania do jakichś skonkretyzowanych form czy sposobów, gdyż prowadzenie działalności gospodarczej lub zarządzanie taką działalnością „z wykorzystaniem mienia komunalnego”, nie zostało opatrzone dodatkowymi określeniami (przymiotnikami), które pozwoliłyby na podstawie jakiegoś kryterium klasyfikować sposoby „wykorzystywania” owego mienia, następnie zaś – zależnie od rodzaju „korzystania” – różnicować skutki prawne (zob. także wyroki NSA z 10 stycznia 2006 r., II OSK 786/05; z 12 stycznia 2006 r., II OSK 787/05; z 6 kwietnia 2006 r., II OSK 23/06; z 8 sierpnia 2006 r., II OSK 753/06). Zatem dla naruszenia zakazu art. 24f ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, bez znaczenia pozostaje okoliczność, czy prowadzona przez radnego działalność związana z mieniem komunalnym ma charakter stricte zarobkowy, czy nie, czy wiąże się z uzyskaniem dochodu, czy jest (była) wykonywana samodzielnie, czy w imieniu i na rzecz osoby trzeciej, czy korzystanie z mienia komunalnego wynikało z posiadanego przez radnego tytułu prawnego, czy też nie, czy była działaniem ciągłym czy jednorazowym. Ustawodawca, co wymaga powtórzenia, wprost powiązał zakaz określony w art. 24f ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym z prowadzeniem działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego, a nie z uzyskiwaniem dochodów, czy też zysków z mienia komunalnego. Jest bowiem oczywiste, iż choć każda działalność gospodarcza, w tym związana z prowadzeniem działalności usługowej, ukierunkowana jest na osiąganie zysków, to jednocześnie może zaistnieć sytuacja, w której zyski te (dochody) osiągane nie są. Jak wskazano wyżej w pojęciu wykorzystywania mienia Gminy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, mieści się również odpłatne świadczenie usług przez przedsiębiorstwo radnego i sprzedaż towarów na rzecz Gminy i jej jednostek (por. m.in. wyroki NSA z 20 marca 2018 r., sygn. II OSK 425/18, z 10 kwietnia 2019 r., sygn. II OSK 90/19, z 30 stycznia 2020 r., sygn. II OSK 34/20). Z powyższych względów skarga nie zasługuje na uwzględnienie i powinna zostać oddalona.
Przypomnijmy, co Jarosław Rozmarynowski mówił jeszcze zanim Rada Miejska podjęła uchwałę w sprawie wygaszenia jego mandatu:
Dzisiaj jest sprawdzian mojej uczciwości, bo ja tego inaczej nie rozpatruję. Myślę, że udowodniłem państwu, że żadnych nacisków na jednostki nie wywierałem, by ze mną współpracowały. Jeśli było zwiększenie obrotów, to wynikało z okoliczności ode mnie niezależnych, oceniacie moją uczciwość, uczciwość też dyrektorów jednostek. Chodzi o uczciwość, bo przecież nie porachunki polityczne. Nie jestem członkiem żadnej partii. Jestem ostatnim przedsiębiorcą w radzie. Czy tak mam wyglądać rada? Wiem, że wy już decyzję podjęliście. Wypowiadam się, jak w ostatnim słowie, może więcej okazji już nie będę miał. Takie działania zniechęcają ludzi do kandydowania w wyborach i marnowania zdolności organizacyjnych, merytorycznych, które mogliby wykorzystywać na samorządowym polu. Jak będziemy tak postępować i tak rygorystycznie podchodzić do orzecznictwa, to będzie to rada starych senatorów.
Uchwałę o wygaszeniu mandatu poparło 12 radnych (Akulicz, Buda, Drosiński, Dziuba-Marzec, Grajnert, Kaftan, Kaja, Owczarek, Psuja, Radowski, Wojtuniak i Zarębska), 8 radnych głosowało przeciw (Bryś, Duda, Dydyna, Gęsiak, Mituła, Paluszek, Poznerowicz, Żabicki).
