Do końca września uczniowie szkół ponadpodstawowych, którzy pobierają rentę rodzinną z ZUS, mają czas na złożenie wniosku o dalszą wypłatę renty wraz z zaświadczeniem ze szkoły, że nadal się uczą. Jeśli zrobią to z opóźnieniem, np. złożą dokumenty w październiku, to stracą rentę rodzinną za wrzesień.
Wrzesień jest dobrym momentem, by przypomnieć tym, którzy uczą się i pobierają rentę rodzinną, o ciążących na nich obowiązkach. Jakie to obowiązki i z czego one wynikają?
Monika Kiełczyńska, regionalna rzeczniczka ZUS województwa łódzkiego:
Uczniowie i studenci, którzy otrzymują z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych rentę rodzinną, muszą powiadomić ZUS o kontynuowaniu lub zaprzestaniu nauki, żeby nie stracić prawa do renty albo nie zwracać nadpłaconego świadczenia. Wrzesień to też bardzo ważny miesiąc dla uczniów, którzy ukończyli szkoły ponadpodstawowe i zostali przyjęci na studia.
Komu przysługuje taka renta rodzinna?
Renta rodzinna po zmarłym członku rodziny przysługuje dzieciom do ukończenia przez nie 16. roku życia. Jeśli jednak dziecko nadal się kształci, dostanie rentę aż do zakończenia nauki, lecz nie dłużej niż do 25. roku życia. Chyba że urodziny te przypadają w trakcie ostatniego roku studiów – wówczas świadczenie przysługuje do końca roku akademickiego.
Co zatem powinni zrobić uczniowie i studenci, którzy chcą kontynuować pobieranie renty rodzinnej?
Renta wypłacana jest przez rok szkolny i okres wakacji. Zaraz po wakacjach, czyli do końca września, bądź jeszcze w trakcie trwania wakacji, uczniowie szkół ponadpodstawowych powinni złożyć w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wniosek o dalszą wypłatę świadczenia wraz z zaświadczeniem o kontynuowaniu nauki. Zaświadczenia takie wydaje placówka, w której dziecko się uczy. Jeżeli uczniowie, którzy ukończyli szkoły ponadpodstawowe i zostali przyjęci na studia, chcą otrzymać prawo do renty rodzinnej za wrzesień, muszą najpóźniej do końca września złożyć w ZUS-ie zaświadczenie o kontynuowaniu kształcenia. Takie zaświadczenie wyda placówka, w której będzie kontynuowana nauka. Należy też pamiętać o tym, żeby w październiku, po rozpoczęciu roku akademickiego, złożyć w ZUS-ie zaświadczenie o podjęciu nauki, po to, by mieć prawo do renty rodzinnej za kolejne miesiące.
A co ze studentami?
Studenci, którzy kontynuują studia, a decyzję o rencie rodzinnej mieli wydaną na rok, mają czas na złożenie zaświadczenia o kontynuowaniu nauki do końca października.
Czy takie zaświadczenie należy składać co rok?
Nie jest konieczne coroczne przedstawianie informacji o dalszej nauce, jeśli zaświadczenie nie wygasło, bo uczelnia czy szkoła wydała je na cały okres trwania nauki (np. studia 5-letnie). Wówczas ZUS będzie wypłacał rentę rodzinną przez cały ten okres, ale w każdej chwili możne sprawdzić, czy nauka jest faktycznie kontynuowana.
Do kiedy najlepiej wyrobić się ze złożeniem dokumentów, tak by nie mieć przerwy w wypłacie?
Zaświadczenie o kontynuowaniu nauki uczniowie szkół ponadpodstawowych powinni złożyć w ZUS-ie najpóźniej we wrześniu. Natomiast studenci mają czas do końca października. Zatem, aby renta wypłacana była bez przerwy, należy pamiętać, by najpóźniej w ciągu miesiąca od ostatniej wypłaty złożyć do ZUS-u wniosek wraz z zaświadczeniem o kontynuowaniu nauki. Jeżeli rozpoczęcie nauki następuje w innym miesiącu niż wrzesień czy październik, zaświadczenie należy złożyć w tym samym miesiącu, w którym rozpoczyna się kontynuowanie nauki.
Co jeśli uczeń lub student skończy swoją edukację i nie będzie kontynuował nauki, bo na przykład będzie chciał iść do pracy?
Jeśli uprawniony do renty uczeń/student przestanie się uczyć, musi niezwłocznie zawiadomić o tym ZUS, który wstrzyma wypłatę świadczenia. Jeśli nie zawiadomimy ZUS-u o okolicznościach powodujących zmniejszenie, zawieszenie lub utratę prawa do renty i zakład nadal będzie wypłacał nam niezmienioną kwotę, będziemy musieli zwrócić nienależnie wypłacane świadczenia. Warto zwrócić przy tym uwagę, że naprawdę chodzi o kontynuowanie nauki, a nie jedynie „zapisanie się na studia”. Jeśli więc ktoś ma zamiar zapisać się do szkoły policealnej, bo nie poszła mu sesja na studiach, i chce utrzymać wypłatę świadczenia, powinien pamiętać, że nie chodzi o to, by się tylko zapisać, ale także uczęszczać do tej szkoły na zajęcia. Bo dla ZUS istotne jest kontynuowanie nauki, a nie samo zapisanie się do szkoły czy na uczelnię. Mamy możliwość sprawdzenia frekwencji i żądania zwrotu nienależnie pobranego świadczenia i to z odsetkami. Przypomnę też, że w każdej decyzji wydanej przez ZUS jest pouczenie, w którym jest mowa o obowiązkach świadczeniobiorcy, a takim jest niewątpliwie zaprzestanie nauki, które ma wpływ na prawo do świadczenia.
Jakie inne obowiązki ciążą na pobierających rentę rodzinną, o czym jeszcze powinni zawsze zawiadamiać ZUS?
• O podjęciu zatrudnienia oraz o wysokości przychodu osiągniętego w minionym roku kalendarzowym – w terminie do końca lutego kolejnego roku,
• zmianie miejsca zamieszkania, numeru rachunku bankowego,
• pobieraniu renty z innego tytułu, przyznanej przez inny organ rentowy, bądź renty socjalnej,
• zaprzestaniu uczęszczania do szkoły przez osobę, która skończyła już 16 lat.
