Drugi piątek maja jest poświęcony kierowcom zawodowym. Zgodnie z ustawą o transporcie drogowym są oni zobligowani do przeprowadzania badań lekarskich oraz testów psychologicznych potwierdzających zdolność do wykonywania tego rodzaju zawodu. Podczas badań lekarz sprawdza ogólny stan zdrowia pracownika, istotne jest również stwierdzenie występowania chorób wzroku, słuchu, objawów nadużywania alkoholu oraz innych poważnych zaburzeń, które mogłyby mieć negatywny wpływ na prowadzenie pojazdów. Poza wykonaniem odpowiednich badań lekarskich, kierowcy zawodowi powinni przejść badania i testy psychologiczne, na podstawie których wydaje się decyzję, czy mogą wykonywać swój zawód.
Badanie psychotechniczne składa się z wywiadu, obserwacji, testów papier-ołówek oraz testów aparaturowych – wyjaśnia Monika Szewczyk-Cieśla, psycholog transportu. – Podczas badania psychotechnicznego diagnozuje się osobowość, możliwości intelektualne oraz sposób radzenia sobie w sytuacjach stresowych badanego oraz jest sprawność psychomotoryczną, między innymi czas reakcji czy koordynację wzrokowo-ruchową. Tego typu badania dotyczą między innymi zawodowych kierowców transportu drogowego, kierowców pojazdów uprzywilejowanych (np. ambulans, radiowóz, wóz strażacki), instruktorów, egzaminatorów (zarówno kandydatów, jak i wykonujących prace na tym stanowisku), a także osób, którym zatrzymano prawo jazdy z powodu przekroczenia dozwolonej liczny punktów karnych, jazdy po spożyciu środka psychoaktywnego czy sprawców wypadków drogowych. Badania psychotechniczne przechodzą także osoby, które w ramach obowiązku służbowego prowadzą pojazd kat. B.
Czy do badania należy się przygotować?
Na badanie należy zgłosić się zdrowym i wypoczętym – dodaje Monika Szewczyk-Cieśla. – W ciągu 48 godzin poprzedzających wizytę u psychologa transportu nie należy spożywać alkoholu i innych środków psychoaktywnych. Badany powinien zabrać ze sobą okulary lub szkła kontaktowe, jeśli ich potrzebuje. Należy pamiętać o dokumencie tożsamości oraz skierowaniu (w zależności od badania). Orzeczenie ważne jest przez 5 lat dla kierowców do 60-tego roku życia oraz 2,5 roku dla kierowców powyżej 60-tego roku życia. W przypadku kierowców pojazdów służbowych kat. B wydawany jest wynik konsultacji psychologicznej, który osoba badana przedkłada lekarzowi medycyny pracy – psycholog nie określa tu terminu badania, robi to lekarz orzecznik.
Tak szeroki i różnorodny zakres badań jest niezbędny w przypadku kierowców zawodowych, ponieważ ten zawód wiąże się z dużą odpowiedzialnością, która dotyczy nie tylko samego kierowcy, ale także zdrowia i życia innych ludzi.
